Czy kara umowna może być kosztem podatkowym?

Kary umowne i ich wpływ na koszty podatkowe

Ostatnie lata przyniosły przedsiębiorcom wiele wyzwań: zerwane łańcuchy dostaw, rosnące ceny energii, trudności z realizacją strategii. W obliczu tych problemów może pojawić się konieczność zerwania dotychczasowych umów, co wiąże się z koniecznością zapłaty kar umownych. Warto zastanowić się, czy takie obciążenie można zaliczyć do kosztów podatkowych.

Co mówią przepisy o kosztach podatkowych?

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów to wydatki poniesione w celu osiągnięcia, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem tych wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Oznacza to, że podatnik może odliczyć koszty, jeśli wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz że poniesione wydatki mogą wpłynąć na powstanie przychodu. W doktrynie przyjmuje się, że wydatek może zostać uznany za koszt uzyskania przychodu, jeśli:

1. Został poniesiony przez podatnika.
2. Ma charakter definitywny.
3. Jest związany z osiągnięciem przychodów, zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.
4. Ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.
5. Nie został wyłączony z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Podsumowując, kary umowne mogą być zaliczone do kosztów podatkowych, o ile mają związek z osiąganiem przychodów. Brak takiego związku może skutkować zakwestionowaniem tego przez organy podatkowe. Istotne jest także, aby kara nie była efektem okoliczności, za które podatnik ponosi winę.

Jakie kary nie mogą być zaliczone do kosztów podatkowych?

Przepisy wyłączają niektóre kary i odszkodowania z kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, wyłączone są kary wynikające z:

1. Wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług.
2. Zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad.
3. Zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług.

Oznacza to, że kary wynikające z powyższych powodów nie mogą być zaliczone do kosztów podatkowych, niezależnie od winy podatnika.

Podsumowanie: Czy kara umowna jest kosztem podatkowym?

Zaliczenie kary umownej do kosztów podatkowych nie jest jednoznaczne i wymaga dokładnej analizy. Konieczna jest odpowiednia dokumentacja oraz argumentacja prawna. Warto również zapoznać się z aktualnymi interpretacjami organów podatkowych, które mogą dotyczyć podobnych przypadków, takich jak zerwanie umów na dostawę gazu, prądu czy rezygnacja z dodatkowej powierzchni magazynowej.

Rzetelna weryfikacja zasadności ponoszenia kar umownych pozwoli na prawidłową klasyfikację tych płatności dla celów podatkowych i ograniczy ryzyko podatkowe dla przedsiębiorcy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
2. https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/485329
3. https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/452042
4. https://eureka.mf.gov.pl/informacje/podglad/484460